SASTERA BUDAYA
KETERBALIKAN YANG DIINGINI
ANTARA tanda sesebuah filem itu baik ialah mampu
mencetuskan pelbagai persoalan di minda penonton dalam 10 minit awal durasinya.
Persoalan
paling besar dalam filem Wangi ialah mengapa/bagaimana
Khuzairi
(Sharnaaz
Ahmad) boleh berubah dari lemah-lembut bersopan/berhemah kepada
ganas, dan
kejam sehingga membunuh Bella (Nabila Huda), dan Azlan (Syazwan
Zulkifli),
teman lelaki Bella, malah isterinya sendiri, Nor (Erra Fazira)! Bella ialah
adik
angkat Nor.
Dari awal
durasi lagi penonton dapat melihat Khuzairi begitu berhemah dalam pergaulan/kehidupan
harian dengan keluarganya. Tidak keterlaluan kalau dikatakan
ucapan salam
olehnya ‘paling lembut dalam dunia’.
Dalam
kehidupan seharian, kita tertakluk pada hukum sebab dan akibat bagi setiap perkara
(kecuali jika kehendak Allah SWT). Masakan Khuzairi menjadi ganas tanpa sebab
kukuh. Tiada tanda/punca perlakuan Khuzairi itu yang meyakinkan penonton
Wangi. Amat malang jika persoalan tersebut
menjadi sandaran Mohd Latiff Zami untuk filem arahannya yang keenam ini ‘pecah panggung’.
Walau bagaimanapun,
bukan salah Latiff jika Wangi gagal
di pawagam. Mungkin ia tidak wajar dibangkitkan kerana seperti menunjukkan
kebodohan sendiri sebagai
penonton.
Namun demikian, persoalan itu menjejaskan filem Wangi.
Lantaran ada
kesempatan, ditanyakan juga kepada mereka yang berkenaan.
Ternyata
bukan salah pembikin, tetapi angkara Lembaga Penapis Filem (LPF).
Walaupun
Sharnaaz mengatakan Khuzairi berubah mendadak kerana dia takut/tidak
sanggup kehilangan
semua kekayaan yang dimiliki jika Nor mengetahui skandalnya
dengan Bella,
tetapi jawapan itu tidak mantap.
Penjelasan Latiff
bahawa adegan Khuzairi memukul ayahnya ketika kanak-kanak
pada
penghujung durasi telah dipotong oleh LPF yang menjawab segala-galanya.
Alasan LPF
ialah adegan keganasan oleh kanak-kanak tidak wajar dipaparkan. LPF
tetap dengan
keputusan meskipun Latiff telah menjelaskan.
Malanglah
pihak berwajib kurang arif dengan soal berkaitan, padahal adegan itu
membuka
kunci kekeliruan. Sementelah adegan Khuzairi ketika kanak-kanak itu ada
kaitan
dengan pertanyaan mengapa judul filem ini Wangi.
Penonton yang tahap
tafsirannya
rendah tidak akan tahu mengapa. Begitu juga dengan pengkritik mentah.
Penonton dan
pengkritik yang berinterpretasi tahap tinggi boleh faham sendiri.
Namun
demikian, peluang bertanya elok dimanfaatkan. Sebenarnya, Wangi menjadi siratan bagi keinginan pembikin untuk disampaikan kepada
penonton/pengkritik.
Skandal Khuzairi-Bella;
Khiri (Nik Muhammad Adam Mikael) anak istimewa berusia
tujuh tahun,
dan keganasan Khuzairi ialah keburukan yang keterbalikannya diingini
oleh semua orang,
dan diistilahkan sebagai ‘wangi’ yang bererti kebaikan/keindahan
Saya
teringat pada kata-kata pelakon veteran Dato’ Baharuddin Haji Omar, iaitu jika kita
mahu mencari yang baik, paparkan dahulu keburukan (dalam filem dan drama televisyen/radio).
Ia penyampaian mesej secara tersirat, dan falsafah tinggi. Kita/penonton tidak
dapat lari daripada logik dalam kehidupan, dan logik dalam cerita filem. Meskipun
aneh/sukar diterima akal, misteri kehilangan Bella terjawab apabila roh Bella
sendiri memberitahu (memanggil-manggil nama Nor) Nor jasadnya diletakkan di
belakang sebuah lukisan pada dinding oleh Khuzairi. Mengikut logik dalam dan
luar filem, bau mayat Bella dapat dihidu oleh Nor (malah siapa sahaja, apatah
lagi bau mayat memang paling busuk), lebih-lebih lagi dia menjenguk ke
dalam lubang
di belakang lukisan. Walau bagaimanapun, reaksi Nor biasa sahaja.
Selain itu, penonton
juga dapat melihat kepura-puraan Khuzairi, dan Bella. Seperti
yang Azlan sebutkan
sambil marah-marah kepada Khuzairi sebelum dia dibunuh oleh lelaki itu, skandal
Khuzairi-Bella bermula selepas hari pengebumian ibu Bella (Ruminah Sidek).
Khuzairi dan Bella ‘berlakon’ di hadapan Nor, ibu Nor (Mak Wan), dan Khiri.
Sudahlah berzina, mereka berpura-pura pula.
Meskipun
dikatakan tiada hukum karma dalam Islam, tetapi pembalasan terhadap
Khuzairi
tetap dipaparkan. Dalam adegan semasa kredit (satu pembaharuan?
Biasanya
adegan selepas kredit). Khuzairi dibunuh oleh Mia (Mia Nasir), isteri
baharunya.
Tubuhnya pula dibalut dengan plastik sebagaimana yang pernah
dilakukannya
terhadap Azlan, dan Nor.
Jika
pembikin mahu menjawab persoalan identiti Khuzairi dalam filem, saya fikir
lebih baik
diterbitkan prekuel Wangi, bukan
sekuel kerana Khuzairi sudah mati.
No comments: